نقش فرهنگ در شکل‌گیری خانه‌های بومی منطقه تالش

بررسی نقش فرهنگ در شکل‌­گیری خانه‌های بومی منطقه تالش موضوع پژوهش حاضر است؛ اهمیت این موضوع به این سبب است که به نظر می‌رسد تاکنون دربارۀ معماری این منطقه پژوهش درخوری انجام نشده است. بنابراین هدفِ این پژوهش شناختِ چگونگی تأثیر عناصر محتوایی فرهنگ منطقه در شکل دهی به فرم کالبدی و سازمان فضایی این خانه­‌هاست و پرسش اصلی این است که نقش عوامل فرهنگی در شکل­‌گیری خانه‌های این منطقه چه بوده است؟ این پژوهش از نوع پژوهش­‌های کیفی است و در آن از روش تحقیق توصیفی تحلیلی استفاده شده است و گردآوری داده‌­ها، به صورت میدانی و کتابخانه‌­ای است. متغیر مستقل این پژوهش فرهنگ و متغیر وابستۀ آن معماری خانه‌های بومی است. جامعه آماری تحقیق، منطقه تالش و روش نمونه‌گیری آن سهمیه‌ای است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که آهنگ تغییرات فصلی و اشغال فضا در فصول سرد سال محدود به اتاق اصلی در طبقه پایین و در ایام نوروز و بهار، فضای ایوان و در تابستان، طبقات بالا و محوطه خانه است. مؤلفه‌هایی مانند وسعت بنا و محوطهِ خانه، نوع، تعداد و مساحت فضاهای خدماتی، نوع تزئینات و مصالح مصرفی و نیز استفاده یا عدم استفاده از استاد کار، در طبقه‌بندی خانه‌های بومی منطقه بر اساس طبقه اجتماعی مؤثر است، همچنین با توجه به چارچوب نظری تحقیق، عناصر فضا در این خانه‌ها را می‌توان به سه دسته ثابت (داخلی و خارجی)،  نیمه ثابت (چیدمان اثاثیه) و متحرک (روابط و آداب سکونت بر اساس جنسیت و سن) تقسیم‌بندی نمود. ‌